Rechten op beeld: een pijnlijke les

intellectueel eigendom

Je bent bezig met het maken van een blogartikel en zoekt daar een leuke foto bij.
Zomaar iets gebruiken van het internet dat mag niet, daar zitten rechten op:
gebruiksrecht, portretrecht, auteursrecht, intellectueel eigendom, licentie…. om er maar een paar te noemen.
Gratis of betaalde stockfoto’s zijn een alternatief.
Of zelf materiaal maken.

Hoe zit het met links?
Als je visuele externe links in je artikel gebruikt?
Waarbij je het materiaal gebruikt dat zelf door die partij ook als promotie wordt gebruikt?

Hier moet je oppassen.
Dat heb ik helaas zelf ook ervaren terwijl ik toch heel goed weet hoe het zit.

 

Externe links gebruiken om je lezer van dienst te zijn

 

Een klein stukje voorgeschiedenis zodat je de context begrijpt.
Eind augustus 2015 werd ik door het Emma kinderziekenhuis in Amsterdam benadert voor het bedenken van een geheel nieuwe kinderwebsite. Samen met het interne team zorgde ik ook voor de realisatie. Een super leuke opdracht!

6 oktober werd het kinderziekenhuis feestelijk geopend door koning Willem-Alexander.
Het project werd opgedeeld in fases en deel 1 was klaar voor de deadline.
(ondertussen is het gehele project klaar: emmakids.nl)

Rond de opening was er veel publiciteit van diverse media.
Zoals het Jeugdjournaal, NOS, diverse grote kranten, e.d.
Een mooi moment om ook iets op mijn eigen website over het project te vertellen.
Summier, want het was nog maar Fase 1.

Ik beschreef kort de speerpunten en gaf vooral aandacht aan de diverse media omtrent de opening: externe links.
Visuele externe links om precies te zijn, want alleen tekst is ook zo saai.

Een van die externe links was een artikel in het NRC.
Ik gebruikte de foto die het NRC ook gebruikte in zijn link , deed aan bronvermelding (NRC) en voegde de naam van de fotograaf toe. Helemaal netjes dacht ik.

 

Een brief op hoge poten van een advocaat over intellectueel eigendom

 

Weken later ontving ik een brief van een advocaat.
Ik diende met onmiddellijk ingang de foto bij de link te verwijderen: ik schond het intellectueel eigendom. Daarnaast liep zijn klant schade op (dat is me nog steeds niet duidelijk) en liep hij inkomsten mis.
Voor een bepaalde datum diende ik € 600 te betalen en anders werd het een rechtszaak.
Er waren screenshots bijgevoegd van mijn webpagina waar de gewraakte afbeelding op stond.

Mijn eerste reactie was “Dit kan niet waar zijn!”

Ik ben gaan Googlen om te kijken of zowel de advocaat, het bureau en de genoemde klant van de advocaat wel echt waren. Dat bleek het geval.

Waar ik eigenlijk het meeste van schrok was de manier waarop dit allemaal ging.
Een brief op hoge poten en dreigen met een rechtszaak.
Een telefoontje was genoeg geweest.
De advocaat in kwestie snapte dit maar wees me op het recht van zijn klant en attendeerde me op de wet.

Het bedrag heb ik overgemaakt en de link + afbeelding verwijdert (inclusief screenshots als bewijs).
Ik had nog wel een tekstuele link kunnen laten staan maar ik was er helemaal klaar mee.

Het zure is dat ik zelf ook heel veel foto’s heb gemaakt van het nieuwe kinderziekenhuis en deze ook had kunnen gebruiken.
Voor de lezer van mijn artikel vond ik het echter van grotere waarde om dit te laten zien a.d.h.v. een artikel in een krant als het NRC.

 

Rechten op beeld Tip!

 

Tegenwoordig denk ik echt wel twee keer na voordat ik een foto gebruik (dat is de goede kant ervan).
Externe links gebruik ik natuurlijk nog steeds, als tekstuele link of met een afbeelding die ik zelf gemaakt en bewerkt heb.
Rechten op zowel beeld, tekst, geluid en video zijn lastig.
Bij twijfel niet doen.

Standaard geef ik deelnemers aan mijn trainingen informatie over rechten op beeld, tekst, video en audio.
Er wordt namelijk te makkelijk over gedacht.
Er zijn gratis en goedkope oplossingen die ik graag deel.

Beeldmateriaal dat je rechtenvrij mag gebruiken heeft de zogenaamde Creative Commons aanduiding.

Met een Creative Commons licentie behoud je al je rechten, maar geef je aan anderen toestemming om je werk te verspreiden, met anderen te delen of bij sommige licenties ook om het werk te bewerken.

 

Je kunt het herkennen aan het volgende logo:

creative commons

Heb jij wel eens een recht geschonden?
Wil je dit delen zodat anderen hier ook wat van leren?
Vertel het als een reactie onder dit artikel.

PS.

De foto bij dit artikel heb ik zelf gemaakt.

 

 

 

Bewaren

4 Comments

  • Hoi Yolanda,

    Dit is wel verontrustend, omdat je keurig aan bronvermelding hebt gedaan. Wat is dan de steekhoudende reden dat je in overtreding was, daar ben ik wel benieuwd naar.
    En heb je overwogen het op een rechtszaak aan te laten komen of juridisch advies ingewonnen? Omdat dit immers een afbeelding was van een project waaraan jij gewerkt hebt?

    Hartelijke groet,
    Marie Louise

    • Hai Marie Louise,

      Het probleem lag hem in de foto die in de link verwerkt was. Daar liggen de rechten.
      Ondanks dat ik aan bronvermelding had gedaan.
      Ik heb het destijds uitgezocht en kwam er al snel achter dat ik gewoon fout zat.

      Toevallig las ik van het weekend een bericht van iemand die een screenshot had gemaakt met daarin het bericht van Linda.tv met daarin prominent de foto van Linda de Mol. Het was een bericht die verwees naar de afslank”challenge” die ze momenteel doet. Daar had ze een screenshot van gemaakt omdat ze er een blogartikel over wilde maken.
      Het was voor mij een heel vergelijkbare situatie.

      Ze twijfelde heel erg of ze deze afbeelding wel mocht gebruiken en ging het voor de zekerheid navragen.
      Ze mocht hem inderdaad niet gebruiken omdat op de foto rechten liggen.
      Had ze het wel gedaan dan had ze ook een boete gekregen.

      Het hangt heel erg van de fotograaf af weke stappen er worden ondernomen.
      Niet iedereen stuurt gelijk een advocaat op je af.
      In principe staan ze wel in hun recht, daar gaat het om.

      Het blijft lastig he?

  • Hoi Yolanda,

    Als fotograaf weet ik dat ik veel geld zou verdienen als ik me bezig zou houden met waar mijn foto’s belanden online. Maar ik wil me er niet mee bezig houden. Wat ik me afvraag is het volgende: wanneer je een foto zelf met je mobiel maakt van het artikel van dat artikel in die krant, had je dan ook een boete gehad? Te vinden, want er vanuit gaande dat je de link evengoed er bij geplaatst zou hebben. Want dat gebeurt aan de lopende band natuurlijk; dat mensen een krantenartikel met hun mobiel vastleggen en snel even posten ergens online. Dit vraag ik me nu af.
    Goed dat je dit bericht deelt over dit onderwerp. Onlangs was er bij de Rijdende Rechter op tv ook een uitzending over dit onderwerp: intellectueel eigendom van een foto.

    Hartelijke groet,
    Boukje

    • Hai Boukje!

      Ja, door die uitzending kwam ik op het idee om mijn ervaring ook te delen.
      Had het tot nu toe stil gehouden, haha. Nu met de billen bloot.

      Ik denk dat als je een foto maakt van een krant met een specifiek artikel + foto, dat het dan anders ligt.
      Omdat dit dan openbaar is.
      Volgens mij werkt dit ook zo met foto’s die je maakt op straat, dat is ook openbaar terrein.
      Google view bijvoorbeeld, maakt en gebruikt ook foto’s van openbare ruimtes. Gevolg is dat daar soms mensen op staan in een houding / situatie die ze helemaal niet willen. Alleen door bezwaar te maken, maakt Google die persoon dan in een “blur”.

      Als je trouwens een bestaand beeld bewerkt naar iets dat helemaal eigen is, dan mag je wel weer een bepaalde foto o.i.d gebruiken.
      Omdat je dan nieuw materiaal gemaakt hebt dat los staat van het oorspronkelijke werk.

      Het is en blijft lastig 🙂
      Mijn gevoel zegt “bij twijfel niet doen” of er gewoon zelf iets creatiefs van maken.
      Daar ben ik ook voorstander van.

Comments are closed.