.
.
Marleen Kamminga is tekstschrijver en adviseur schriftelijke communicatie bij Marleensbureau en Redactieprofs.
.
De teksten op je website vormen voor je bezoeker veelal de eerste kennismaking met je organisatie of project. Zorg dus dat je de juiste toon treft. Deze vijf stappen helpen je op weg.
1. Beken kleur
Met je webteksten wil je natuurlijk zoveel mogelijk potentiële websitebezoekers aanspreken. Toch is het beter om keuzes te maken en scherp op je netvlies te hebben voor wie je schrijft. Als je alle kleuren mengt, krijg je een onbestemd grijsbruin. Dat trekt niemand aan. Kleur bekennen dus!
2. Kies voor u of je
Spreek je je websitebezoeker aan met u of met je? Dat is een belangrijke afweging in de profilering. Steeds meer organisaties gebruiken je om een hippe uitstraling te hebben; toch is u is nog altijd meer gangbaar en breder geaccepteerd. U is afstandelijker, maar ook respectvoller. Je is persoonlijker, maar ook informeler. Bepaal wat gewenst is voor jouw doel en doelgroep. Bij twijfel: kies voor u.
3. Informatief versus wervend
Wat is het doel van je webtekst? Wil je bezoekers vooral informeren of wil je dat ze iets gaan doen (gedragsverandering) of kopen? Die keuze is niet alleen bepalend voor je keuzes in usability, maar ook voor de toonzetting.
Wil je bijvoorbeeld je bezoekers informeren over gezondheid? Dan kies je voor informatief. Daar passen stijlkenmerken bij als objectiviteit, feitelijkheid, spaarzaam gebruik van bijvoeglijk naamwoorden, bronvermeldingen. Meer feiten, minder emotie. Minder je of u, meer algemene formuleringen.
Of wil je dat je bezoekers anders omgaan met hun gezondheid? Dan spreek je mensen aan op hun emotie/beleving. Feiten koppel je direct aan beleving en die voorzie je waar mogelijk van een call-to-action. Daar passen stijlkenmerken bij als directe aanspreekvormen en de gebiedende wijs (call-to-actions).
4. Eenvoudige taal versus vaktaal
Wil je dat iedereen de teksten op je website kan begrijpen of richt je je vooral op professionals in een bepaalde sector, die wel een portie vaktaal kunnen hebben? Voor wie je ook schrijft, vermijd deze valkuilen:
– Vakmensen en professionals zijn weliswaar gewend aan wat jargon, maar vergeet niet: ze hebben nog wel meer te doen dan jouw website lezen. Houd het dus ook voor hen bondig en toegankelijk.
– Jongeren hebben het feilloos in de gaten als je je al te populair uitdrukt.
– Ook kinderen vinden het kinderachtig als je te diep door de knieën gaat om ze aan te spreken. En zou jij als oudere blij zijn met betuttelende teksten?
– Laagopgeleiden kunnen een wat formele toon soms meer op prijs stellen dan je denkt. Bijvoorbeeld omdat er gezag of respect uit spreekt.
Twijfel je over de toonzetting? Test de tekst dan onder leden van je doelgroep. Het kan je verrassende inzichten opleveren!
5. Bepaal de stijl-schaal
Een stijlkeuze (zoals formeel – informeel) is niet zwart-wit, maar een kwestie van meer of minder. Je kunt je tone-of-voice goed beschrijven door de belangrijkste stijlkenmerken niet alleen te benoemen, maar ook in te schalen, bijvoorbeeld op een schaal van 1 tot 5.
De belangrijkste schalen hebben we net besproken: formeel versus informeel (stap 2), informatief versus wervend (stap 3) en eenvoudige taal versus ‘beroepstaal’ (stap 4). Afhankelijk van het type organisatie kun je nog veel meer stijlkenmerken voor webteksten bedenken. Denk aan jolig versus chique, hip versus behoudend, sober versus beeldend, spreektaal versus schrijftaal en ga zo maar door.
En nu je webteksten…
Deze vijf stappen kun je gebruiken voor het bepalen van de toonzetting van je webteksten. Ze zijn ook handig bij het opstellen van een stijlhandboek voor je organisatie of bij het briefen van de tekstschrijver. Kom je er niet goed uit? Vraag de tekstschrijver om mee te denken.
Volgende gastblog:
James Boekbinder – De kunst van een effectieve kickoff.
